22 lutego 2024 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lutego 2024 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu postępowania ze środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi i prekursorami kategorii 1, ich mieszaninami lub odpadami oraz produktami leczniczymi, zepsutymi, sfałszowanymi lub którym upłynął termin ważności, zawierającymi w swoim składzie środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1.
Przede wszystkim rozporządzenie to określa zasady postępowania dla podmiotów posiadających zepsute, sfałszowane lub przeterminowane środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1, ich mieszaniny lub produkty lecznicze mające je w swoim składzie.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia, czyli 1 marca 2024 r.
Substancje kontrolowane – zasady postępowania od 1 marca 2024 roku
Zgodnie z rozporządzeniem substancjami kontrolowanymi są:
- środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1, ich mieszaniny lub
- produkty lecznicze zawierające w swoim składzie środki odurzające, substancje psychotropowe lub prekursory kategorii 1
zepsute, sfałszowane lub którym upłynął termin ważności.
Podmiot posiadający substancje kontrolowane niezwłocznie:
- umieszcza je w urządzeniach lub obszarach, oznaczonych jako służące do przechowywania takich substancji, albo zabezpiecza je przed wykorzystaniem przy użyciu zwalidowanego skomputeryzowanego systemu zapewniającego takie zabezpieczenie;
- zawiadamia w formie pisemnej Głównego Inspektora Farmaceutycznego, wojskowego inspektora farmaceutycznego lub wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego.
Dodatkowo substancje kontrolowane przed przekazaniem do zniszczenia należy zabezpieczyć w sposób wyłączający możliwość ich użycia. Zabezpieczenia dokonuje się w obecności osoby odpowiedzialnej w podmiocie oraz przedstawiciela Głównego Inspektora Farmaceutycznego, wojskowego inspektora lub wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego.
Jak zabezpieczyć substancje kontrolowane?
Substancje kontrolowane umieszcza się w szczelnie zamkniętych pojemnikach zbiorczych oklejonych banderolą z napisem „DO ZNISZCZENIA”. Jeśli nie jest to możliwe wówczas stosuje się system przechowywania, który pozwala na jednoznaczną identyfikację tych substancji i nie daje możliwości ich niewłaściwego użycia.
Następnie zamknięte pojemniki zbiorcze umieszcza się w wydzielonym pomieszczeniu przeznaczonym do przechowywania wymienionych substancji lub w zamykanych metalowych szafach, kasetach lub sejfach w pomieszczeniach magazynowych. Z przeprowadzenia powyższych czynności przedstawiciel inspektora sporządza protokół w trzech egzemplarzach.
Ostatecznie podmiot przekazuje substancje kontrolowane, które zostały zabezpieczone podmiotowi unieszkodliwiającemu wraz z jednym egzemplarzem protokołu.
Procedura zniszczenia substancji kontrolowanych
Zniszczenie jest dokonywane przez termiczne przekształcenie odpadów bez odzysku albo z wykorzystaniem innego procesu unieszkodliwiania odpadów gwarantującego całkowitą i nieodwracalną utratę pierwotnych właściwości użytkowych tych substancji oraz doprowadzenie ich, na skutek poddania procesom przekształceń biologicznych, fizycznych lub chemicznych, do stanu niestwarzającego zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi oraz dla środowiska. Zniszczenie substancji kontrolowanych następuje niezwłocznie po ich dostarczeniu.
Z dokonanego zniszczenia substancji kontrolowanych podmiot unieszkodliwiający sporządza protokół.
Zachęcamy także do zapoznania się z informacjami na temat wystawiania recept na środki odurzające i psychotropowe. Przypominamy, że od 2 sierpnia 2023 roku zmienił się sposób wystawiania e-recept na powyższe leki. Więcej wiadomości znajdą Państwo w naszej bazie wiedzy w artykule Zmiany w e-receptach na leki psychotropowe.