Aktualności Baza wiedzy Edukacja i wsparcie Przepisy prawne w ochronie zdrowia w Polsce

Zmiany w rehabilitacji – projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia

Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia chcą uporządkować rynek usług rehabilitacyjnych.

30 września na stronach RCL pojawił się Projekt Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej.

Zmiany ujęte w projekcie rozporządzenia

Wspomniany projekt zawiera następujące propozycje zmian:

  1. Wprowadza definicje: celu terapeutycznego, specjalisty w dziedzinie fizjoterapii, udokumentowanego
    doświadczenia.
  2. Definiuje wymagania dla stanowiska intensywnego nadzoru medycznego.
  3. W przypadku świadczeń gwarantowanych udzielanych w warunkach domowych, dla porady lekarskiej wprowadzona została alternatywa w postaci wizyty fizjoterapeutycznej specjalisty w dziedzinie fizjoterapii.
  4. W § 4 dodano ust. 3 projektowanego rozporządzenia, który doprecyzowuje czas trwania świadczenia dla zabiegów w kriokomorze. Ponieważ zabiegi w kriokomorze mogą być wykonywane w ramach świadczeń udzielanych w różnych warunkach (ambulatoryjnych, dziennych, stacjonarnych), określono łączną liczbę zabiegów, która nie może przekroczyć 40 w ciągu roku kalendarzowym.
  5. W dodanych przepisach określono zasady kwalifikowania świadczeniobiorców do świadczeń gwarantowanych udzielanych w warunkach ośrodka lub oddziału dziennego. Ponadto wskazano jaki personel jest uprawniony do dokonywania tej kwalifikacji.
  6. Określono kryteria różnicujące dalsze postępowanie względem świadczeniobiorcy o czym piszemy szerzej w dalszej części artykułu.
  7. Z przepisów § 6 projektowanego rozporządzenia jako jedno ze wskazań do udzielania świadczeń gwarantowanych w warunkach domowych, usunięto choroby zwyrodnieniowe stawów biodrowych i kolanowych. Wynika to z faktu, że obecnie świadczeniobiorca, który ma problem z poruszaniem się jest kwalifikowany do leczenia operacyjnego. Nie ma obecnie długich kolejek do endoprotezoplastyki. W związku z tym nie ma potrzeby rehabilitacji leczniczej w warunkach domowych w tej grupie świadczeniobiorców.
  8. Włączono do projektu rozporządzenia wybrane skale oraz klasyfikacje medyczne – opis poniżej.
  9. Doprecyzowanie czasu trwania fizjoterapii w warunkach ambulatoryjnych i domowych, który będzie ustalany indywidualnie dla każdego świadczeniobiorcy.
  10. W załączniku nr 1 do projektowanego rozporządzenia dodano również kryteria wyłączenia dla poszczególnych rodzajów świadczeń gwarantowanych.
  11. Nowe brzmienie załącznika nr 4 – wykaz świadczeń gwarantowanych, które są udzielane po spełnieniu dodatkowych warunków ich realizacji.

Określenie kryteriów różnicujących dalsze postępowanie względem świadczeniobiorcy

W proponowanych przepisach założono, że cel jakim jest określenia kryteriów różnicujące dalsze postępowanie względem świadczeniobiorcy, zostanie osiągnięty przez wdrożenie oceny stanu klinicznego lub funkcjonowania świadczeniobiorców przed, w trakcie i po zakończeniu rehabilitacji leczniczej, przy pomocy zestawu standardowych, obiektywnych i porównywalnych skal medycznych oraz narzędzi pomiarowych.

Ważną zmianą, jaką wprowadza projektowane rozporządzenie jest obowiązek stosowania stanu funkcjonowania świadczeniobiorców zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) Światowej Organizacji Zdrowia, zwanej dalej ,,klasyfikacją ICF, która powinna objąć co najmniej dziedzinę d4 – „Poruszanie się”. W celu ujednoliconego podejścia do opisu tej dziedziny jest zasadne wykorzystywanie wytycznych Krajowej Rady Fizjoterapeutów. Wspomniane wytyczne dotyczą udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu fizjoterapii i ich opisywania w dokumentacji medycznej zarówno w odniesieniu do dorosłych jak i dzieci.

Skale i klasyfikacje medyczne

Jak już wspomnieliśmy włączono do projektu rozporządzenia (§ 6) wybrane skale oraz klasyfikacje medyczne. Skale medyczne i klasyfikacje ICF określa załącznik nr 6 do rozporządzenia. Natomiast załącznik nr 2 określa wykaz jednostek chorobowych według klasyfikacji ICD-10 kwalifikujących do przedmiotowych świadczeń.

W projektowanych przepisach nie uwzględniono załącznika ze skalą Rankina. Natomiast wskazano, że kwalifikacji do zabiegu fizjoterapeutycznego w warunkach domowych oraz określenia celu rehabilitacji leczniczej świadczeniobiorcy dokonuje:

  • lekarz – na podstawie oceny stanu klinicznego, z uwzględnieniem dostępnych skal medycznych oraz opisu stanu funkcjonowania świadczeniobiorcy, z uwzględnieniem klasyfikacji ICF co najmniej w zakresie jednego lub więcej kodów głównego ograniczenia oraz kryteriów kwalifikacyjnych, lub
  • fizjoterapeuta uprawniony do realizacji wizyty fizjoterapeutycznej – na podstawie opisu stanu funkcjonowania świadczeniobiorcy, z uwzględnieniem dostępnych skal medycznych oraz z uwzględnieniem klasyfikacji ICF co najmniej w zakresie jednego lub więcej kodów głównego ograniczenia z prefiksem „d”, oraz kryteriów kwalifikacyjnych.

Natomiast ocenę efektów świadczeń gwarantowanych udzielanych w warunkach domowych, we wskazanych terminach, przeprowadza lekarz lub uprawniony fizjoterapeuta na podstawie opisu stanu funkcjonowania świadczeniobiorcy, z uwzględnieniem skali Barthel oraz klasyfikacji ICF.

Ponadto rozporządzenie wskazuje jakie skale i klasyfikacje medyczne należy uwzględniać w poszczególnych rodzajach rehabilitacji leczniczej, dokonując oceny stanu klinicznego i opisu stanu funkcjonowania świadczeniobiorcy dorosłego, a jakie w przypadku dzieci.

Celem zastąpienia istniejących przepisów jest zapewnienie obiektywności i porównywalności wyników oceny świadczeniobiorców.

Czas trwania fizjoterapii

Zasadniczą zmianą warunków udzielania świadczeń jest doprecyzowanie czasu trwania fizjoterapii w warunkach ambulatoryjnych i domowych. Czas ten będzie ustalany indywidualnie dla każdego świadczeniobiorcy, jednak nie będzie mógł przekroczyć:

  • w przypadku świadczeń w warunkach ambulatoryjnych – 40 dni zabiegowych, z możliwością przedłużenia o kolejne 30 dni w roku kalendarzowym;
  • w przypadku świadczeń w warunkach domowych – 80 dni zabiegowych, z możliwością przedłużenia o kolejne 80 dni w roku kalendarzowym.

Do liczby dni zabiegowych nie będzie się jednak wliczać usprawnianie świadczeniobiorców po zakończeniu leczenia ostrej fazy choroby w przypadku schorzeń neurologicznych, ortopedycznych, kardiologicznych, pulmonologicznych, internistycznych, pediatrycznych, onkologicznych. Dla grup świadczeniobiorców z wymienionym schorzeniami, którzy zakończyli leczenie ostrej fazy choroby określono osobno czasy trwania, jak również terminy, w których powinno zostać rozpoczęte usprawnianie.

Zmiany te mają poprawić dostępność do świadczeń z zakresu rehabilitacji.

Kryteria wyłączenia

W załączniku nr 1 do projektowanego rozporządzenia dodano również kryteria wyłączenia dla poszczególnych rodzajów świadczeń gwarantowanych. Jest to konsekwencją wprowadzenia obowiązku dokonywania oceny stanu funkcjonowania świadczeniobiorcy z wykorzystaniem skal oraz klasyfikacji medycznych.

Ponadto, rozporządzenie nakłada na świadczeniodawców obowiązek określania celów terapeutycznych. Wyznaczenie celów terapeutycznych oraz systematyczne monitorowanie stanu zdrowia i funkcjonowania świadczeniobiorców stanowi podstawę dostosowania rehabilitacji leczniczej do potrzeb rehabilitacyjnych świadczeniobiorców. Pozwoli to na zidentyfikowanie sytuacji, w których świadczeniobiorcy powinni zostać zakwalifikowani do innego typu świadczeń. Czyli w konsekwencji przyniesie więcej korzyści zdrowotnych dla świadczeniobiorców. Natomiast w przypadku zidentyfikowania świadczeniobiorców, którzy osiągnęli cel terapeutyczny we wcześniejszym niż pierwotnie zakładanym okresie – takie postępowanie przyczyni się do skrócenia list oczekujących na udzielnie świadczenia i wydajniejsze spożytkowanie środków Narodowego Funduszu Zdrowia bez negatywnych konsekwencji dla świadczeniodawców.

Wykaz świadczeń gwarantowanych udzielanych po spełnieniu dodatkowych warunków ich realizacji

W projektowanych przepisach załącznik nr 4 określa organizację udzielania świadczeń gwarantowanych udzielanych w warunkach stacjonarnych:

  • rehabilitacja neurologiczna,
  • rehabilitacja kardiologiczna lub kardiologiczna telerehabilitacja hybrydowa,
  • rehabilitacja ogólnoustrojowa.

Zasadniczą zmianą jest określenie organizacji udzielania świadczeń gwarantowanych dodatkowo również dla:

  • rehabilitacji ogólnoustrojowej pourazowa ciężka,
  • rehabilitacji ogólnoustrojowej po leczeniu operacyjnym,
  • rehabilitacji ogólnoustrojowej narządu ruchu po leczeniu zachowawczym,
  • rehabilitacji ogólnoustrojowej w chorobach demielinizacyjnych i reumatoidalnych,
  • rehabilitacji ogólnoustrojowej zaburzeń funkcji ośrodkowego układu nerwowego,
  • rehabilitacji ogólnoustrojowej przewlekłej

Podsumowanie

Prace nad rozporządzeniem nadal trwają. Obecnie należy przeanalizować uwagi, jakie wpłynęły podczas konsultacji społecznych. Ministerstwo Zdrowia zapowiada, że rozporządzenie wejdzie w życie najpóźniej w połowie 2025 roku.

KATEGORIE WPISÓW