Centralna elektroniczna rejestracja -projekt ustawy

Informujemy, że 17 marca 2025 r opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw. Celem projektu ustawy jest wprowadzenie nowego, scentralizowanego systemu rejestracji na świadczenia opieki zdrowotnej umożliwiającego ustalenie kolejności ich udzielania, zwanego dalej „centralną elektroniczną rejestracją”.

Projekt przewiduje nowelizacje w następujących aktach prawnych:

ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o świadczeniach”,
ustawie z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2025 r. poz. 302), zwanej dalej „ustawą o SIOZ”,
ustawie z dnia z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 686, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą – Prawo farmaceutyczne”.

System centralnej elektronicznej rejestracji ma pozwolić na uproszczenie i przyspieszenie procesu rejestracji na świadczenia opieki zdrowotnej. Dodatkowo ma zapewnić świadczeniobiorcom łatwiejszy dostęp do informacji o dostępności terminów u wszystkich świadczeniodawców.

Podstawowe informacje o centralnej elektronicznej rejestracji

Centralna elektroniczna rejestracja na początkowym etapie funkcjonowania będzie dotyczyć tylko części zakresów świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w trybie ambulatoryjnym. Zakresy te zostaną wymienione w specjalnym wykazie. Umieszczenie świadczenia opieki zdrowotnej w wykazie nastąpi na podstawie analizy uwzględniającej:

średni czas oczekiwania na udzielenie świadczenia,
sposób udzielenia świadczenia (np. czy świadczenia udziela się na podstawie skierowania, czy po wystawieniu skierowania potrzeba dodatkowej konsultacji lekarska),
liczbę udzielanych świadczeń.

Wykaz ten obejmie wyłącznie świadczenia gwarantowane.

Świadczenia planowane objęciem centralną elektroniczną rejestracją

Katalog świadczeń opieki zdrowotnej i ich zakresów objętych centralną elektroniczną rejestracją będzie sukcesywnie rozszerzany. W 2025 r. projektowanym rozwiązaniem objęte zostaną świadczenia opieki zdrowotnej realizowane w ramach kardiologii, a także świadczenia opieki zdrowotnej realizowane w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy oraz programu profilaktyki raka piersi,

Natomiast zgłaszanie na świadczenia i wyznaczenie świadczeniobiorcom terminów udzielania świadczeń nie objętych centralną elektroniczną rejestracją będzie funkcjonować na dotychczasowych zasadach.

Prowadzenie centralnej elektronicznej rejestracji będzie się odbywać przy wykorzystaniu funkcjonalności systemu teleinformatycznego. W tym celu świadczeniodawcy będą obowiązani udostępniać w tym systemie w całości swoje harmonogramy przyjęć wraz z dostępnymi terminami udzielenia świadczenia. Centralna elektroniczna rejestracja na dane świadczenie zastąpi jednocześnie listę oczekujących na udzielenie świadczenia prowadzoną dotychczas osobno przez każdego świadczeniodawcę.

Centralna elektroniczna rejestracja będzie dotyczyć świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych świadczeniobiorcom zgłaszającym się po raz pierwszy oraz świadczeniobiorcom kontynuującym leczenie. Co ważniejsze świadczeniobiorcy kontynuujący leczenie nie będą umieszczani w centralnym wykazie oczekujących. Czyli świadczeniobiorcom kontynuującym leczenie termin udzielenia świadczenia wyznaczy świadczeniodawca, u którego pacjent kontynuuje leczenie, zgodnie z planem leczenia świadczeniobiorcy. Wyznaczony świadczeniobiorcy termin w ramach kontynuacji leczenia świadczeniodawca wpisze do swojego harmonogramu przyjęć udostępnionego w centralnej elektronicznej rejestracji.

Zgłoszenie centralne

W przypadku świadczeniobiorców zgłaszających się po raz pierwszy na świadczenie podstawę do wyznaczenia terminu jego udzielenia będzie stanowić zgłoszenie centralne. Zgłoszenie centralne stanowi oświadczenie świadczeniobiorcy o zamiarze uzyskania wybranego świadczenia złożone przez niego samego lub osobę trzecią (w imieniu świadczeniobiorcy). Co istotne w jego ramach dokonujący zgłoszenia centralnego może określić kryteria dotyczące świadczenia opieki zdrowotnej, które ma zostać udzielone świadczeniobiorcy. Określenia kryteriów świadczenia opieki zdrowotnej, podobnie jak samego zapisu na świadczenie może dokonać świadczeniobiorca lub osoba trzecia.

W projekcie ustawy przewidziano dwa podstawowe sposoby dokonywania zgłoszenia centralnego. Po pierwsze możliwe to będzie na dotychczasowych zasadach, tj. bezpośrednio u świadczeniodawcy, w tym osobiście, telefonicznie albo z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Po drugie przy wykorzystaniu funkcjonalności Internetowego Konta Pacjenta.

Ponadto w przypadku odwołania wizyty przez świadczeniobiorcę, zgłoszenie centralne będzie mogło zostać dokonane za pośrednictwem asystenta głosowego (voicebot).

Zgłoszenie centralne obejmuje dane niezbędne do udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej:

dane, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 3 lit. b–h ustawy o świadczeniach,
informacje o prawie świadczeniobiorcy do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością przyjęć, jeżeli dotyczy,
informację o kategorii medycznej, do której świadczeniobiorca został zakwalifikowany zgodnie z kryteriami medycznymi określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 11 ustawy o świadczeniach, ustalonej na podstawie skierowania, jeżeli dotyczy,
inne dane dotyczące stanu zdrowia świadczeniobiorcy lub dane dotyczące świadczenia opieki zdrowotnej istotne do przyjęcia zgłoszenia centralnego, jeżeli dotyczy.

W wyniku dokonania zgłoszenia centralnego, bez względu na wybór sposobu jego dokonania, świadczeniobiorcy zostanie wyznaczony termin udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej. Przy jego wyznaczaniu będzie uwzględniana kolejność zgłoszenia oraz kryteria dotyczące świadczenia opieki zdrowotnej. Świadczeniobiorca otrzyma potwierdzenie wyznaczenia konkretnego terminu udzielenia świadczenia. Świadczeniobiorca otrzyma również potwierdzenie w przypadku zmiany terminu lub rezygnacji z niego. Jeżeli wyznaczenie świadczeniobiorcy terminu udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej nie będzie możliwe w wyniku dokonania zgłoszenia centralnego świadczeniobiorca zostanie umieszczony w centralnym wykazie oczekujących prowadzonym dla danego świadczenia.

Centralny wykaz oczekujących

Każde ze świadczeń opieki zdrowotnej w ramach centralnej elektronicznej rejestracji będzie objęte centralnym wykazem oczekujących, wspólnym dla wszystkich świadczeniodawców. W przedmiotowym wykazie będą umieszczani świadczeniobiorcy zgłaszający się do świadczeniodawcy po raz pierwszy, w celu wyznaczenia terminu udzielenia świadczenia, a którym wyznaczenie terminu w momencie zgłoszenia nie będzie możliwe. Centralny wykaz oczekujących na dane świadczenie zastąpi jednocześnie listy oczekujących, prowadzone dotychczas osobno przez każdego świadczeniodawcę.

Co istotne, prowadzenie centralnego wykazu oczekujących, jak i samej centralnej elektronicznej rejestracji będzie musiało odbywać się w sposób zapewniający poszanowanie zasady sprawiedliwego, równego, niedyskryminującego i przejrzystego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej.

Świadczeniobiorca pozostanie w centralnym wykazie oczekujących od momentu dokonania zgłoszenia centralnego do czasu pojawienia się dostępnego wolnego terminu udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej spełniającego kryteria dotyczące świadczenia opieki zdrowotnej określone przez zgłaszającego się.

Wyznaczanie terminu udzielenia świadczenia

Szczegółowy sposób wyznaczania świadczeniobiorcy terminu udzielenia świadczenia w ramach centralnej elektronicznej rejestracji i jego zmiany doprecyzują dodatkowe przepisy. W rozporządzeniu ministra właściwego do spraw zdrowia zostanie określony także:

rodzaj świadczeń opieki zdrowotnej objętych centralną elektroniczną rejestracją,
szczegółowy sposób dokonywania zgłoszenia centralnego oraz powiadamiania świadczeniobiorcy o wyznaczeniu mu terminu udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej w ramach centralnej elektronicznej rejestracji i o wszelkich jego zmianach oraz przekazywania świadczeniobiorcy innych istotnych informacji dotyczących tego terminu, np. dotyczących sposobu przygotowania się świadczeniobiorcy do badania,
sposób prowadzenia przez świadczeniodawców harmonogramów przyjęć wraz z dostępnymi terminami udzielenia świadczenia, oraz ich aktualizowania i przekazywania na potrzeby centralnej elektronicznej rejestracji.

W wyniku dokonania zgłoszenia centralnego przy wykorzystaniu jednego z dwóch wymienionych powyżej sposobów, świadczeniobiorcy wyznaczany będzie możliwie najbliższy termin udzielenia świadczenia. Przy jego wyznaczaniu będą uwzględniane:

kolejność zgłoszenia,
kryteria dotyczące świadczenia określone w jego ramach,
prawa świadczeniobiorcy do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej,
kategoria medyczna, do której świadczeniobiorca został zakwalifikowany zgodnie z kryteriami medycznymi określonymi w przepisach.

Kategorię medyczną można modyfikować w toku oczekiwania przez pacjenta na udzielenie świadczenia, o ile zmianie ulegnie stan zdrowia pacjenta. Dokonana modyfikacja jest brana pod uwagę przy ustalaniu kolejności pacjenta w centralnym wykazie oczekujących. Świadczeniobiorca otrzyma potwierdzenie wyznaczenia konkretnego terminu. Potwierdzenie to świadczeniobiorca otrzyma również w przypadku zmiany lub rezygnacji z wyznaczonego terminu.

IKP i asystent głosowy w centralnej erejestracji

Bezpośredni dostęp świadczeniobiorców do informacji o wolnych terminach udzielenia świadczenia u poszczególnych świadczeniodawców będzie zapewniony w Internetowym Koncie Pacjenta. Dodatkowo w centralnej elektronicznej rejestracji zostanie wykorzystana funkcjonalność asystenta głosowego (voicebot). Jest ona wdrażana w ramach projektu realizowanego ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności „KPO” .

Usługa asystenta głosowego (voicebot) przypomni o zbliżającej się wizycie, potwierdzi obecność pacjenta na wizycie, a w razie konieczności przełoży lub anuluje wizytę. Celem tego rozwiązania jest wzmocnienie komunikacji i interakcji świadczeniobiorcy w obszarze zapisu na świadczenia, w szczególności w przypadku świadczeniobiorców wykluczonych cyfrowo. Okres przechowywania nagrań dźwięku lub transkrypcji nagrań uzyskanych w wyniku prowadzenia centralnej elektronicznej rejestracji z wykorzystaniem asystenta głosowego został ustalony na 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nagranie zostało zarejestrowane.

Dane przekazywane do centralnej elektronicznej rejestracji

Świadczeniodawcy będą mieli obowiązek przekazania w ramach harmonogramów przyjęć wraz z dostępnymi terminami udzielenia świadczenia informację o:

imieniu i nazwisku pracownika medycznego udzielającego świadczenia opieki zdrowotnej oraz jego identyfikatorze, w przypadku, gdy świadczeniodawca prowadzi harmonogram przyjęć w takim zakresie,’
sposobie udzielenia świadczenia – w bezpośrednim kontakcie ze świadczeniobiorcą lub za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności,
miejscu udzielania świadczenia,
obsługiwanych przez świadczeniodawcę kodach Międzynarodowej Klasyfikacji Procedur Medycznych ICD-9 i obowiązującej Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych,
udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej dzieciom w podziale na przedziały wiekowe ustalone między Funduszem a świadczeniodawcą zgodnie przepisami wydanymi na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy o świadczeniach.

Zmiany w eSkierowaniu i eRecepcie

W projektowanych przepisach zaproponowano także zmodyfikowanie zakresu danych znajdujących się w informacji o wystawionym e-skierowaniu. Zakres zmian przewiduje m.in. uzupełnienie danych skierowania o informacje dodatkowe dla osoby realizującej skierowanie lub dla świadczeniobiorcy. Dane te mogą obejmować przykładowo niestandardowe informacje niezbędne do prawidłowej realizacji świadczenia. Zmiana ta jest zorientowana na dostosowanie ww. informacji do nowych rozwiązań wprowadzanych w ramach centralnej elektronicznej rejestracji. Ze zmianami tymi skorelowany został też zakres danych zawartych na recepcie elektronicznej, co zostało zaproponowano wprowadzając zmiany do art. 96a ust. 1 pkt 3 ustawy – Prawo farmaceutyczne.

Przede wszystkim dla prawidłowego przypisania skierowania do zgodnego ze skierowaniem harmonogramu przyjęć niezbędne jest podanie kodów procedur wg ICD-9 i rozpoznań wg ICD-10 w tych harmonogramach. Centralna elektroniczna rejestracja zapewnia bowiem automatyczny mechanizm wyszukania wolnych terminów wizyt dla świadczeniobiorcy. Wyszukanie takich wizyt następuje właśnie na podstawie parametrów wskazanych w skierowaniu (tj. kodu komórki oraz ww. kodów).

Projekt ustawy wprowadza także zmianę ustawy – Prawo farmaceutyczne polegającą na rozszerzeniu zakresu danych na elektronicznych receptach. Pojawią się na nich dane o osobach upoważnionych do wystawiania recept (asystentów medycznych). Ponadto rozszerzeniu ulegną dane w papierowej informacji o wystawionej recepcie o dane dotyczące:

odpłatności produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego,
kodu uprawnień dodatkowych pacjenta,
informacji dodatkowych dla osoby wydającej produkt leczniczy, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny dla pacjenta.

Większy zakres informacyjny tych dokumentów powinien ułatwić pacjentowi realizację recepty.

Informacja dla świadczeniobiorców

W celu zapewnienia ogólnodostępnej informacji dla świadczeniobiorców, dla świadczeń objętych centralną elektroniczną rejestracją minister właściwy do spraw zdrowia będzie publikować informacje o:

liczbie świadczeniobiorców objętych centralną elektroniczną rejestracją:
- wpisanych w harmonogramie przyjęć,
- umieszczonych w centralnym wykazie oczekujących

– według stanu na ostatni dzień miesiąca, w podziale na świadczeniobiorców wyodrębnionych ze względu na kryteria medyczne określone w przepisach;

prognozowanym czasie oczekiwania na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej do każdego świadczeniodawcy udzielającego świadczeń objętych centralną elektroniczną rejestracją, według kryteriów medycznych, określonych w przepisach, aktualizowanym raz dziennie,
możliwości udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej przez świadczeniodawców, którzy zawarli umowę z Funduszem o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej wraz ze wskazaniem informacji o udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej dzieciom w podziale na przedziały wiekowe ustalone między Funduszem a świadczeniodawcą zgodnie z brzmieniem przepisów wydanych na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy o świadczeniach.

Informacje te będą dostępne na stronie internetowej z oznaczeniem domeny „gov.pl” powiązanej z Internetowym Kontem Pacjenta, dla każdego świadczenia opieki zdrowotnej objętego centralną elektroniczną rejestracją.

Obowiązki świadczeniodawców

W projektowanych przepisach przewidziano wprowadzenie dwóch obowiązków adresowanych do świadczeniodawców.

Pierwszy z tych obowiązków dotyczy udostępnienia przez świadczeniodawców w systemie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o SIOZ, harmonogramów przyjęć, wraz z dostępnymi terminami udzielenia świadczenia. Harmonogramy muszą objąć okresy udzielania tych świadczeń od dnia następującego po dniu ich udostępnienia. Natomiast udostępnienie to powinno nastąpić w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie art. 23c ust. 3 ustawy o świadczeniach.

Drugi z nich dotyczy zapewnienia przez świadczeniodawców możliwości dokonywania przez świadczeniobiorców centralnej elektronicznej rejestracji na świadczenia objęte centralną elektroniczną rejestracją, nie później niż w terminie miesiąca od dnia udostępnienia tych danych przez świadczeniodawcę. Chodzi tu o właściwe dostosowanie przez świadczeniodawców ich systemów informatycznych oraz organizacji pracy przed pełnym uruchomieniem centralnej elektronicznej rejestracji. Jednocześnie do dnia zapewnienia przez świadczeniodawcę możliwości dokonywania zgłoszeń centralnych, wyznaczanie świadczeniobiorcy terminu udzielania świadczeń będzie się odbywać na dotychczasowych zasadach.

Zmiana sposobu wyznaczania terminu

Świadczeniodawca może odstąpić od konieczności wyznaczania terminów zgodnie z kolejnością zgłoszeń w przypadku zwolnienia terminu udzielenia świadczenia w okresie trzech dni roboczych poprzedzających dzień, w którym świadczenie miało być udzielone.

Obecnie, w przypadku zwolnienia terminu świadczeniodawca ma obowiązek zaoferować zwolniony termin kolejnym osobom z listy oczekujących na udzielenie świadczenia. Niestety z osobami tymi często nie ma kontaktu lub nie są one zainteresowane przesunięciem terminu udzielania świadczenia. W związku z tym dochodzi do sytuacji, w których – ze względu na krótki czas na podjęcie działań – świadczeniodawcy nie są w stanie znaleźć pacjenta, który skorzysta ze zwolnionego terminu udzielenia świadczenia. Dlatego też część terminów udzielenia świadczeń nie jest wykorzystana, mimo, że lista oczekujących na udzielenie świadczenia jest długa.

Proponowane przepisy pozwalają zaoferować zwolniony termin świadczenia osobom wpisanym na listę oczekujących co najmniej 30 dni przed datą zwolnionego terminu udzielenia świadczenia. Oczywiście w pierwszej kolejności proponujemy wolny termin osobom zakwalifikowanym jako przypadki pilne. Ponadto takie działanie pomoże uniknąć przypadków oferowania terminów osobom, których nie wpisano na listę oczekujących na udzielenie świadczenia. Dodatkowo pozwoli również na optymalne wykorzystanie potencjału świadczeniodawcy i wpłynie na skrócenie list oczekujących na udzielenie świadczenia.

Dofinansowanie dla świadczeniodawców

Projekt ustawy w przepisach przejściowych zakłada wprowadzenie systemu zachęt finansowych dla świadczeniodawców mającego wpłynąć na podłączenie do centralnej elektronicznej rejestracji.

Dofinansowanie należeć się będzie świadczeniodawcy udzielającemu świadczeń opieki zdrowotnej objętych centralną elektroniczną rejestracją za podłączenie do systemu centralnej elektronicznej rejestracji w jednorazowej kwocie 10.000 zł. Świadczeniodawca otrzyma je pod warunkiem rozpoczęcia prowadzenia centralnej elektronicznej rejestracji w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie przepisów w zakresie świadczeń określonych w tych przepisach.

Okres przejściowy

Zgodnie z założeniami projektodawców w okresie pomiędzy datą wejścia w życie ustawy a dniem, kiedy to prowadzenie centralnej elektronicznej rejestracji na świadczenia opieki zdrowotnej, stanie się obligatoryjne, wyznaczanie świadczeniobiorcom terminów udzielania tych świadczeń może odbywać się na zasadach dotychczasowych: według wyboru świadczeniodawcy – albo w ramach centralnej elektronicznej rejestracji.

Wyznaczenie okresu przejściowego wynika z:

po pierwsze dążenia do zapewnienia świadczeniodawcom odpowiedniego okresu czasu na dostosowanie się do wprowadzanego nowego rozwiązania, w tym dostosowanie systemów informatycznych,
po drugie zapewnienia zachowania ciągłości reguł wyznaczania terminów udzielania świadczeń u świadczeniodawców uczestniczących w trwającym obecnie programie pilotażowym centralnej elektronicznej rejestracji na wybrane świadczenia opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej oraz programów profilaktyki zdrowotnej.